20 Februari beweging : 1 jaar geleden
29/02/12 : Commentaar
Op 20 februari 2011 begonnen de protesten in navolging van de revoluties in andere Arabische landen, met oproepen op met name de sociale netwerkwebsite Facebook. Een belangrijk verschil met andere volksopstanden was en is dat de betogers geen aftreden van het staatshoofd eisen. En toch is het de positie van de Marokkaanse koning, Mohammed VI wat de belangrijkste grief vormt van de volksbeweging die zichzelf de 20 Februari-beweging noemt en consequent elke zondag rond de twintigste van de maand de straat optrekt. Als monarch, geestelijk leider én rijkste man van Marokko (zie nieuws artikel) geniet de bijna 50 jaar oude koning in het staatsbestel van één van de armste landen in de Arabische wereld. Met een entourage aan ervaren adviseurs, die hij van zijn vader mocht overnemen, weet hij voorlopig zijn status van leider boven alle partijen te handhaven.
Een stille hoop
Kort na de eerste protesten noemde hij de betogers nog “demagogen” zonder ze expliciet bij naam te noemen. Hij gaf aan dat Marokko al de weg was ingeslagen van hervormingen en economische vooruitgang. Bij de volgende protesten, die massaler waren en meer media-aandacht hadden, zag hij zich gedwongen een referendum uit te schrijven voor een nieuwe grondwet wat gevolgd zou worden door verkiezingen, die door de populaire islamisten gewonnen zouden worden. In een toespraak waarin hij expliciet opriep voor het goedkeuren van de nieuwe grondwet, stond zijn populariteit op het spel. Deze test heeft hij met overtuigende stemming gewonnen. De op het referendum volgende parlementsverkiezingen kenden een magere opkomst van minder dan 30% van de kiesgerechtigden*, waarbij de islamisten voor het eerst onderdeel van de macht in Marokko mogen vormen. De 20 Februari-beweging bleef protesteren, maar wist niet de aantallen op straat te laten groeien. Daarmee leek de koning de eerste slag gewonnen te hebben.
De 20 Februari-beweging bleef een constante factor, ook al werd die nationaal en internationaal grotendeels genegeerd door de media en werd de beweging niet belangrijker Dit wordt gezien als een succes. Ook de flauwe opkomst bij de laatste verkiezingen vergeleken met landen als Egypte en Tunesië wordt gezien als een gebrek in vertrouwen van de nieuwe hervormingen. Maar het feit dat het momentum weggekaapt werd door de zet van de koning om een referendum en verkiezingen uit te schrijven, kan niet ontkend worden. De stille hoop van hen die zich bij de 20 Februari-beweging rekenen, is dan ook dat die zich als een boemerang terugwerpt in het paleis. Het feit dat de koning zich uitdrukkelijk bij de nominatie van ministers bemoeide, het nog altijd arresteren van mensen met niet-welgevallige meningen over de koning (zie geval van Yuba Zalen in nieuws) en vooral het gebrek aan het laten zien van daadwerkelijke verandering op politiek en economisch niveau, bevestigen in de ogen van de betogers dat de hervormingen maar een grapje zijn.
Het podium veroveren
Vandaag markeren de 20 Februari-protesten hun éénjarig-bestaan. In het hele land zijn betogingen en stakingen afgekondigd. Op creatief niveau worden deze begeleid met steeds beter wordende videoclips die modern en krachtig overkomen met de hoop meer draagvlak te creëren. Want meer dan welke zondag dan ook geldt voor de volksbeweging dat dit het moment is om het podium terug te veroveren. Voordeel is dat de recente botsingen tussen ordetroepen en betogers in de Marokkaanse stad Taza voor woede hebben gezorgd bij veel Marokkanen. Er waren meer dan 100 doden. De koning zelf heeft nog niet gereageerd. Maar als de aantallen vandaag zich op de straten van het Noord-Afrikaanse land vermenigvuldigen, dan zal het paleis wel weer tot een nieuwe zet gedwongen worden. Daarbij, is de onrust in het Noorden mischien ook een aanleiding naar 'andere gebieden veroveren'.
Door de actuele opstanden die er in het Noorden van Marokko ontstaan zal de 'ideeën oorlog' niet eindigen. Inderdaad, de betogers zijn niet klaar en ook niet van plan om een vredesvedrag te tekenen. De stille hoop is hard op weg naar een lawaaierige, revolutionaire hoop. Wie weet, zal de 20-Februari beweging toch het stadium binnenvallen en het podium veroveren...
Claire Duiverman, op basis van de actuele gebeurtenissen in Marokko (zie nieuws)